AUR nedir, ne değildir? (AUR, ABS, PKGBUILD vs. irdeleyelim)

[hsngrms]

Bir çok kullanıcı AUR'dan paket kurmak için [archlinuxfr] adlı depoyu eklemek zorunda olduğumuzu düşünüyor. Bu yanlışı gidermek için dilim döndüğünce açıklamaya çalışacağım. Bu bir Wiki belgesi değildir sadece AUR = [archlinuxfr] olmadığını gösteren konudur.



AUR, Arch User Repository yani Arch Kullanıcı Deposu, Arch Linux kullanıcılarının oluşturduğu derlenmeye/kurulmaya hazır paketlerin yer aldığı depodur. Bu depo resmi olarak desteklenmektedir ancak içerisindeki paketler resmi olarak desteklenmemektedir, yani topluluk deposu herhangi bir yerel topluluğua ait değildir (Fransız Arch Linux Topluluğu da dahil).



[archlinuxfr] deposu sadece birkaç derlenmiş paket içerir. Bunlardan biri de yaourt ve onun bağımlılığı olan package-query'dir. AUR bu harici kaynaklardan bağımsız bir sistemdir. Özetle, ABS'nin topluluk deposu versiyonudur. AUR'dan paket kurmak için ihtiyacınız olanlar PKGBUILD, kaynak dosyaları, makepkg ve pacman'dir, [archlinuxfr] veya yaourt veya packer değildir.



S: Nedir bu ABS, PKGBUILD, makepkg, pacman vs.?

C: ABS bir ağaçtır, bu ağacın dalları PKGBUILD, makepkg ve pacman'dir. ABS, Arch Linux'un paket derleme sistemidir. pacman derlenen bu paketleri kurup kaldıran paket yöneticisidir. PKGBUILD, ABS'nin (Arch Build System) makepkg aracılığıyla derlenmiş paketi oluşturması için gereken bilgileri içerir. makepkg, PKGBUILD yardımıyla kurulmaya hazır veya kaynak paket (AUR için) oluşturan araçtır.



AUR'da paketler derlenmiş olarak bulunmaz. PKGBUILD dosyası, gerekiyorsa .install dosyası ve diğer kaynak dosyaları ile beraber bulunur. Ancak genelde kaynak dosyalar PKGBUILD yardımıyla indirilir.



Özetle AUR'dan paket kurarken sistemin yaptıkları şudur. PKGBUILD okunur, kaynak dosyalar indirilir, makepkg aracılığı ile kaynak derlenir (PKGBUILD'e göre), pacman yardımı derlenmiş paket ile kurulur.



Özetle AUR'dan paket kurarken kullanıcının yapması gereken ise şudur. AUR'dan kaynak dosya indirilir, arşivden çıkarılır, makepkg -csi komutu verilir.



Tabi burada epey özet geçtim yoksa dosyaların curl ile indirildiğinden sonra checksum kontrolü yapıldığından vs. bahsetmem gerekirdi. Maksat siz ne yaparken sistem ne yapıyor işleyişi çözmeniz için bunu anlamanızı sağlamak sadece.



Tüm bu parçaları bir araya getirince anlaşılacağı gibi AUR'dan paket kurmayı sağlayan yaourt veya packer değildir hiç adı geçti mi bunların sistemin işleyişinde? Hayır. Neden? Çünkü bunlar sadece "arayüz". Arayüz kullanımı zorunluluk değildir, ama işleri kolaylaştırır.



yaourt'u geliştiren Fransız Arch Linux topluluğudur (yaourt, Türkçe'de yoğurt anlamına geliyor) ama bu AUR'dan paket kurmak için onların deposunu eklemeyi zorunlu kılmaz çünkü AUR'dan paket kurmak için bu "arayüz"ü kullanmak zorunda değiliz. Ancak işleri kolaylaştırmak için bunların kullanılması faydalıdır.



Benim bu mesajı yazacak kadar kafaya takmış olmamın sebebi kullanıcılara istemeden bile olsa zorunluluk gibi gösterilmesidir. Dilerim kafa karıştıran bir konuyu açıklığa kavuşturabilmişimdir.


[/hr]

S] deposunu eklemek istemiyorum ama AUR'dan nasıl paket kurabilirim.

C: https://aur.archlinux.org/packages/ kuracağınız paketin tarball dosyasını indirin ve arşivi bir dizine açın.

Uçbirimi açarak cd komutu ile arşivi açtığınız bu dizine ilerleyin.

makepkg --csi komutu ile kurulum yapabilirsiniz. Bu komutta indirilen kaynak dosyalar derlenmiş paket oluşturulduktan sonra silinir.

Derlenmiş paketi isterseniz sonra pacman -U ile de kurabilirsiniz.

[GNU]

Gerçekten harika bir açıklama olmuş dostum, ellerine sağlık. Uzun zamandır böyle bir anlatıma ihtiyaç vardı.

[hsngrms]

Teşekkür ederim @korokos. Bence de ihtiyaç vardı, biraz geç kaldım bunu yazmak için kusura bakmayın.

[curelight]

Gerçekten bilgilendirici bir yazı teşekkürler.Ve ek olarak, PKGBUILD dosyası ve AUR sadece paketlemeye yarıyor.Aslında bir programı kaynak koddan kurmaktan hiçbir farkı yok.Kaynak kodu indirmesi gereken link PKGBUILD dosyasında mevcut ve gereken bağımlılıklarda.Ve tabii üstüne birde daha sonrada kullanmak isterseniz derli toplu düzenli bir halde paket haline getirip saklanabiliyor ki bu büyük rahatlık.PKGBUILD dosyası da, kaynak kodu indirdikten sonra configure ve make komutlarını çalıştırdığı için kendiniz, kendi sisteminize göre derlemiş oluyorsunuz. Sadece, make install yerine pacman -U yardımıyla kurmuş oluyorsunuz.Bu arada ben, makepkg --asroot PKGBUILD şeklinde paketleme yapıyorum.Dosyaları ise, kendi oluşturduğum /var/cache/aur dizininde tutuyorum.Kaynak kodları ve PKGBUILD dosyalarını neden silmiyorum? Hiçbir fikrim yok

[proton]

@hsngrms Ellerin dert görmesin. Tam arch tadında bir belge olmuş basit ve sade.

[hsngrms]

@curelight Teşekkürler detaylı yorumun için. Neden root olarak derleme yaptığını da açıklayabilir misin? Şahsen ben uzak duruyorum sistem öyle öneriyor fakat root olarak kullananları düşünmüş olacaklar ki --asroot seçeneğini koymuşlar ama normal kullanıcı neden root olarak derler görüşlerini alalım.



@proton Teşekküler faydası olursa ne mutlu.

[curelight]

@hsngrms çünkü PKGBUILD dosyasını attığım dizin sistem dizininde /var/cache altında, ve bu yüzden --asroot seçeneği kullanmadan derlememe izin vermiyor.Root parolası istemiyor tabiiki ama yinede bir izin gerekiyor yani paketi dizine oluşturmak için.Yada başka bir yol olarak chmod ile yazma hakkı verebillirim aur dosyama ama zor gelmiyor küçük bir parametre eklemek alışkanlık işte. Aslında birkaç yıl önce makepkg PKGBUILD şeklinde kullandığımı hatırlıyorum ama sonradan bu değişti, neye bağlı olduğunu anlamadım.Benim işler bir garip işte nedense.Gnome' u bile startx -- vt7 yazarak çalıştırıyorum. O -- ' ler bilgisayarıma bulaşmış bir kere



EDİT:  Yanılmışım zaten root haklarıyla işlem yapıyorum aur dizininin içinde kafama takıldı şimdi baktım ve şöyle bir uyarı verdiğini gördüm:

Kod: [Seç]

makepkg kök olarak çalıştırmak KÖTÜ bir fikir ve sisteminizde kalıcı
hasarlara yol açabilir. Yine de kök olarak çalıştırmak istiyorsanız;
--asroot seçeneğini kullanın.

Her zaman --asroot seçeneğini kullandığım için bu uyarıyı görmüyordum.

[hsngrms]

İşte ben tam da bu uyarıyı kastederek yazdım şunu

Şahsen ben uzak duruyorum sistem öyle öneriyor fakat root olarak kullananları düşünmüş olacaklar ki --asroot seçeneğini koymuşlar

Ben bu iş için ev dizininde bir klasör kullanıyorum, böylece root olarak derleme yapmama gerek kalmıyor.

[xxx3]

Bilgiler için teşekkürler @hsngrms yalnız konu dışıda olsa bir soru sormak istiyorum bir paketi derlerken PKGBUILD dosyasını biz mi oluşturuyoruz yoksa ABS biz make komutunu verdiğimizde art alanda bir PKGBUILD dosyası oluşturuyor mu ? Ben yaourt'u ve ABS'yi hiç kullanmadım aslında bir denemek lazım ama wiki belgelerimizi okudum karışık geldi  

[hsngrms]

PKGBUILD'i biz oluşturmuyoruz, sistem kendisi de oluşturmuyor, paketçiler oluşturuyor. ABS'yi AUR dışında kullanmaya gerek yok zaten çünkü performans olarak şuanki paketler zaten en üst düzeye çook yakın çünkü i686 ve x86_64 mimarilerine göre derleniyorlar.

[xxx3]

PKGBUILD'i biz oluşturmuyoruz, sistem kendisi de oluşturmuyor, paketçiler oluşturuyor. ABS'yi AUR dışında kullanmaya gerek yok zaten çünkü performans olarak şuanki paketler zaten en üst düzeye çook yakın çünkü i686 ve x86_64 mimarilerine göre derleniyorlar.

Anladım bende make komutunu verdiğimiz sırada arka planda abs kendisi oluşturuyor zannediyorum neyse öğrenmiş olduk ben abs'yi bile kurmadım valla direk tarball dosyasını indiriyorum aur'dan; içine girip makepkg -csi komutunu yürütüyorum eğer bir eksik bağımlılık olursa zaten hata veriyor onuda ayrı derleyip yüklüyorum  

[hsngrms]

AUR için ABS'yi kurmaya gerek yok zaten, ben örnek olarak demiştim, sistemi anlamamız için.



ABS, AUR gibi derlemeli ama resmi depolardaki paketleri kurmak için diyelim. ABS'yi hem genel bir sistem olarak düşünmek lazım (makepkg pacman vs. hepsini içeren) hem de resmi paketleri derleyerek kurmak için bir aracı.



Normalde depodaki paketlerin PKGBUILD'i yok bunları abs aracı ile alıyoruz sistemimize. İşte o zaman FreeBSD'deki ports gibi oluyor. İstediğin dizinde ilerliyorsun ve makepkg ile derleyip pacman ile kuruyorsun, BSD'de bu make ile derleme ve make install kurulum şeklinde gerçekleşiyor.



Tabi bu derlemeyi hangi dizinde yapacağın önemli, PKGBUILD'ler [c]/var/abs/PAKETİ-KURACAĞIN-DEPO[/c] dizini altında bulunacak, olduğu dizinde kurayım dersen --asroot kullanman lazım ki bunlar resmi paket olduğundan sakınca yok bence.



PKGBUILD'leri elde etmek için (root olarak)

Kod: [Seç]

# abs komutunu vermek gerekiyor.

[xxx3]

AUR için ABS'yi kurmaya gerek yok zaten, ben örnek olarak demiştim, sistemi anlamamız için.



ABS, AUR gibi derlemeli ama resmi depolardaki paketleri kurmak için diyelim. ABS'yi hem genel bir sistem olarak düşünmek lazım (makepkg pacman vs. hepsini içeren) hem de resmi paketleri derleyerek kurmak için bir aracı.



Normalde depodaki paketlerin PKGBUILD'i yok bunları abs aracı ile alıyoruz sistemimize. İşte o zaman FreeBSD'deki ports gibi oluyor. İstediğin dizinde ilerliyorsun ve makepkg ile derleyip pacman ile kuruyorsun, BSD'de bu make ile derleme ve make install kurulum şeklinde gerçekleşiyor.



Tabi bu derlemeyi hangi dizinde yapacağın önemli, PKGBUILD'ler [c]/var/abs/PAKETİ-KURACAĞIN-DEPO[/c] dizini altında bulunacak, olduğu dizinde kurayım dersen --asroot kullanman lazım ki bunlar resmi paket olduğundan sakınca yok bence.



PKGBUILD'leri elde etmek için (root olarak)

Kod: [Seç]

# abs komutunu vermek gerekiyor.

Şimdi taşlar yerli yerine oturdu işte @hsngrms teşekkür ederim sanırım depodaki paketleri kendimize optimize etmek için abs'yi kullanıyoruz yani kendi makinamızda derliyoruz.Kaldı sen de bir üst iletide bunun gereksiz olduğunu paketlerin zaten optimize geldiğini söylemiştin  

[hsngrms]

Aynen öyle. Mesela performansı en çok etkilenir diye düşündüğüm kernel. x86_64 olarak derleniyor, i5 işlemci var buna özel i7 parametresi kullanılıyor makepkg.conf dosyasında onu ayarladım ve işlemciye göre derledim ne değişti, hiçbir şey



Forumda konusu var, Arch'ta salt derleme yapmak tamamen zevk meselesi.



Ha işler ne zaman değişir. Sürekli PKGBUILD'lere müdahele yapar, çekirdeği derlerken kurulacak sürüleri elle seçer, paketleri gereksiz bileşenleri atıp öyle derlersen vs. yoksa bulaşmamak lazım.

[hcyildiran]

AUR dan cairodock kurmak için takip ettiğim yol şöyle:

Kod: [Seç]

[cy@cy ~]$ cd /tmp && mkdir cairod && cd cairod
[cy@cy cairod]$ wget https://aur.archlinux.org/packages/ca/cairo-dock/cairo-dock.tar.gz
--2013-02-08 20:17:06--  https://aur.archlinux.org/packages/ca/cairo-dock/cairo-dock.tar.gz
aur.archlinux.org (aur.archlinux.org) çözümleniyor... 78.46.78.247, 2a01:4f8:120:34c2::2
aur.archlinux.org (aur.archlinux.org)[78.46.78.247]:443 bağlanılıyor... bağlantı kuruldu.
HTTP isteği gönderildi, yanıt bekleniyor... 200 OK
Uzunluk: 733 [application/x-gzip]
Saving to: ‘cairo-dock.tar.gz’

100%[=======================================>] 733         --.-K/s   in 0s      

2013-02-08 20:17:06 (147 MB/s) - ‘cairo-dock.tar.gz’ saved [733/733]

[cy@cy cairod]$ tar -xf cairo-dock.tar.gz
[cy@cy cairod]$ makepkg -csi
==> HATA: PKGBUILD mevcut değil.
[cy@cy cairod]$


nerde hata yapıyorum?

[hsngrms]

Arşivi açınca PKGBUILD çıkmadı cairo-dock adında klasör çıkıyor. PKGBUILD onun içinde. Farkettirdiğin iyi oldu anlatımları güncellemek lazım.



http://archtr.org/forum/viewtopic.php?f=18&t=452 Anlatım güncellendi.



Böyle bir değişiklik olduğundan haberim yoktu direkt PKGBUILD'ler ile kurduğum için.

[tarakbumba]

ABS için bir açıklama da benden: ABS, resmi depolarda bulunan paketlerin kaynak ağacıdır. Buradan, mesele kendiniz için özelleştirmek veya yeni bir yama uygulamak suretiyle misal foo paketini derlemek istiyorsanız gerekli PKGBUILD ve diğer dosyaları kolayca edinip kendinize göre düzenleyebilirsiniz. Ayrıca, bol boş zamanınız varsa; Gentoo gibi tüm paketleri kendi bilgisayarınıza özgü biçimde (işlemci mimarisi ve türü, bellek -ram- miktarı v.b.) derleyip kullanabilir ve kaynak koddan sizin bilgisayarınıza özel olarak derlenmiş bir sistemi kullanma şansını kolayca elde edebilirsiniz.